Lato za nami i z nowymi siłami wkraczamy w wir pracy. Przekazuję w Państwa ręce drugi numer czasopisma „Pielęgniarstwo w Stanach Nagłych”. Problematyka obecnego wydania dotyczy głównie zagadnień z medycyny ratunkowej, a w szczególności polecam artykuł pt. Nagłe zatrzymanie krążenia u pacjenta w miejscu publicznym. Szacuje się, że w Polsce nawet 80 tysięcy ludzi umiera każdego roku z powodu nagłego zatrzymania krążenia (NZK). Epidemiologia NZK dzieli je na przypadki szpitalne i pozaszpitalne. Te drugie są znacznie groźniejsze w skutkach i zdarzają się, niestety, dużo częściej. Pozaszpitalne nagłe zatrzymanie krążenia należy do najcięższych stanów w medycynie. Jest to też jedna z najczęstszych przyczyn zgonów. Wytyczne z 2015 roku, które powstały po opracowaniu badań przeprowadzonych w minionych pięciu latach, podkreślają, że priorytetem są pierwsze ogniwa w tzw. łańcuchu przeżycia, czyli: rozpoznanie sytuacji, szybkie wezwanie fachowej pomocy oraz podjęcie niezbędnych czynności ratunkowych przez świadków zdarzenia. Po raz pierwszy jesienią tego roku z inicjatywy Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC) i w ramach podnoszenia świadomości społecznej o problemie nagłego zatrzymania krążenia będzie organizowany Europejski Dzień Przywracania Czynności Serca. Celem inicjatywy jest nauczenie społeczeństwa udzielenia pierwszej pomocy osobie, u której wystąpiło nagłe i niespodziewane zatrzymanie krążenia. Kampania podjęta przez ERC jest odpowiedzią na Deklarację Parlamentu Europejskiego z czerwca 2012 roku, w której państwa członkowskie nawołują do ustanowienia Europejskiego Tygodnia Podnoszenia Świadomości o Problemie Nagłego Zatrzymania Krążenia, jako akcji edukacyjnej kierowanej do społeczeństwa, lekarzy oraz innych pracowników służby zdrowia.
Pacjent na oddziale intensywnej terapii oraz oddziale intensywnego nadzoru i oddziale pooperacyjnym to chory, którego stan może ulec pogorszeniu w każdym momencie. Obiektywną ocenę stanu pacjenta i stopnia niewydolności poszczególnych narządów umożliwiają opisane w literaturze skale. Pozwalają stwierdzić zmiany w niewydolności narządowej, udokumentować je oraz stworzyć punkt odniesienia do późniejszej oceny.
Praca ma charakter kazuistyczny. Został w niej przedstawiony przypadek 43-letniej pacjentki w 35. tygodniu ciąży ze stwierdzonym wewnątrzmacicznym obumarciem płodu w przebiegu rzucawki oraz zespołu HELLP. Konsekwencjami tego stanu były cięcie cesarskie z histerektomią bez przydatków oraz następowy DIC. Szybka diagnoza i intensywna terapia zakończyły się pomyślnie dla pacjentki. W pracy zostały scharakteryzowane wymienione powyżej powikłania ze zwróceniem uwagi na ich: etiologię, objawy, metody diagnostyczne oraz lecznicze. Dokonano również zestawienia problemów pielęgnacyjnych i opieki położniczej nad pacjentką z danymi jednostkami chorobowymi.
Zapewnienie i utrzymanie drożności dróg oddechowych należą do podstawowych umiejętności medyków zajmujących się pacjentami w stanach nagłych. Chociaż intubacja dotchawicza jest złotym standardem w medycynie ratunkowej, to warto zastanowić się, czy maska krtaniowa może być wyborem, biorąc pod uwagę dostępny czas, umiejętności i doświadczenie.
Używanie narkotyków jest zjawiskiem złożonym, niejednorodnym i dynamicznym. Substancje psychoaktywne są znane ludzkości od bardzo dawna. Przed tysiącami lat środki halucynogenne, uspokajające i pobudzające były używane rzadko i raczej w kontekście magiczno-religijnym. Na przestrzeni wieków różnorodność substancji psychoaktywnych, ich ilość, sposoby oraz cel wykorzystania znacznie się zmieniły. Wśród substancji psychoaktywnych wyodrębniono dodatkową grupę tak zwanych „środków zastępczych”, które w potocznym języku zyskały miano „dopalaczy”. „Dopalacze” definiowane jako nowe, nieobjęte prawem substancje psychoaktywne nie stanowią łagodnej wersji narkotyków, a wręcz przeciwnie. Niejednokrotnie działają silniej oraz stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi dorosłych, młodzieży i dzieci.
Współczesne trendy w pielęgniarstwie pociągają za sobą rozwój zakresu kompetencji samodzielnych działań pielęgniarki, wpływając na wieloaspektowe postrzeganie pacjenta i jego problemów. Nagły stan padaczkowy jest jedną z sytuacji wymagających natychmiastowego działania ratowniczego. Pielęgniarka, podejmując samodzielne działania w takim przypadku, posiada wiedzę, umiejętności i uprawnienia konieczne do udzielenia pomocy.
Artykuł traktuje o narastającym problemie uzależnień od środków psychoaktywnych. Pokazuje, jak bogatą gamą tych środków dysponują potencjalni obiorcy i jak wyglądają kanały dystrybucji. Autorka dokonuje podziału środków odurzających ze względu na sposób ich stosowania, pochodzenie, dostępność ich poszczególnych grup oraz ze względu na status ekonomiczny odbiorcy. W artykule pojawiają się także informacje na temat trudności diagnostycznych i leczenia ofiar środków psychoaktywnych. Istotną wartością pracy jest przytoczenie najświeższych statystyk dotyczących uzależnień.
Praca opisuje przypadek nagłego zatrzymania krążenia w miejscu publicznym oraz specyfikę działań pielęgniarki systemu jako członka zespołu ratownictwa medycznego. Zwraca uwagę na szczególną rolę świadka zdarzenia jako osoby podejmującej podstawowe czynności resuscytacyjne. Każdy z nas może byś świadkiem zdarzenia, bez względu na wykonywany zawód, jak również każdy z nas może potrzebować pomocy. Dlatego w artykule podkreślona została istotna rola wszystkich elementów ogniwa łańcucha przeżycia.
Obrzęk płuc to stan bezpośredniego zagrożenia życia pochodzenia najczęściej kardiologicznego. Nie jest to częsty przypadek w systemie Państwowego Ratownictwa Medycznego, lecz gdy się zdarzy, zespół ratownictwa medycznego musi działać szybko i zdecydowanie.
Barbiturany należą do środków o działaniu nasennym. Przedawkowanie leku może powodować reakcje przewlekłe, ale również ostre. Pierwsze objawy mogą wystąpić zaledwie po kilku minutach, jednak jest to uzależnione od rodzaju przyjętego preparatu oraz jego dawki. W takiej sytuacji ważna jest bezzwłoczna reakcja świadków zdarzenia oraz zespołu ratownictwa medycznego. W przypadku trudnego do rozpoznania zatrucia barbituranami bądź innych wątpliwości trzeba skontaktować się z ośrodkiem toksykologicznym. Dalsze leczenie szpitalne zależne jest od stanu pacjenta, diagnostyki w kierunku wykrycia barbituranów, poziomu elektrolitów oraz stopnia nawodnienia pacjenta.
Podstawowe funkcje oraz uprawnienia zawodowe pielęgniarek i pielęgniarzy są takie same dla wszystkich pracujących w zawodzie. Jednak szczegółowe obowiązki pielęgniarki szpitalnego oddziału ratunkowego różnią się nieco od obowiązków na innych oddziałach. Artykuł stanowi próbę scharakteryzowania uprawnień oraz obowiązków pielęgniarek pracujących na SOR, zgodnie z zapisami rozporządzenia ministra zdrowia.
W przypadku imprez masowych należy liczyć się z koniecznością udzielenia pomocy w stanach nagłych. Każda impreza mająca status tzw. imprezy masowej musi zostać odpowiednio zabezpieczona. W artykule omówiono regulacje prawne dotyczące zagadnień, takich jak: impreza masowa, punkt pomocy medycznej oraz zespół wyjazdowy. Przedstawiono także obowiązki pielęgniarki w zabezpieczeniu medycznym imprez masowych.